بررسی کتاب تحفۀ حکیم مؤمن، از دیدگاه ادبی و طبی

Authors

  • امامی, نصرالله
Abstract:

سابقه و هدف: تاکنون تحقیقات زیادی در موضوعات مرتبط با طب سنتی انجام شده است؛ اما  اغلب به‌صورت کلی بوده و کمتر به جزییات توجه شده است و به نحوۀ بیان، زبان گفتار، چگونگی توصیف جزئیات و دیدگاه‌های متفاوت پدیدآورندگان آثار توجه نشده است. این مقاله با هدف کمک به افزایش اطلاعات و دانسته‌های دارویی کهن و معرفی هرچه بهتر آثار طبی به جامعۀ علمی کشور به منظور به کارگیری آن در میان محققان و داروسازان گیاهی ارائه شده و در آن سعی شده است تا حد زیادی ضمن بیان دیدگاه حکیم مؤمن، نحوۀ بیان و استفادۀ او از ابزار زبان برای بیان و توصیف جزئیات گل‌ها و گیاهان طبی و خاصیت درمانی هر جزء، نشان داده شود. مواد و روش‌ها: این پژوهش با روش توصیفی و مطالعۀ موردی به بررسی ویژگی‌های ادبی و علمی کتاب تحفۀ حکیم مؤمن، از کتاب‌های طبی و دارویی عصر صفویه، تألیف محمد مؤمن بن میرزا محمد زمان حسینی تنکابنی دیلمی پرداخته و امتیازها و ایرادهای کتاب مذکور را بررسی کرده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد، علی‌رغم اینکه تحفه حکیم مؤمن از نظر ویژگی‌های زبانی و نثر ادبی حایز اهمیت نیست، اما توانسته است  دیدگاه طبیبان قبلی را به چالش کشیده و مورد پذیرش عموم قرار گیرد، او علاوه بر کار طبابت در کار داروسازی، به‌خصوص ساختن ادویه مرکبه نیز توانا بوده است، و قبل از کتاب او به ادویه مرکبه، چندان توجه نمی‌شده و می‌توان گفت که یکی از امتیازهای کتاب، پرداختن به ادویه مرکبه است. بحث و نتیجه‌گیری: این کتاب از جنبه طبی و گیاهان داروئی، به‌خصوص توصیف ادویه‌های مرکبه بسیار با ارزش است و مطالعه آن برای انجام تحقیقات تجربی توصیه می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نوآوری‌ها و مجرّبات حکیم سیّد محمّد مؤمن تنکابنی در کتاب تحفه‌المؤمنین

کتاب "تحفه ‌المؤمنین" دارونامه‌ی جامعی از داروهای مفرد و مرکب است که توسط دانشمندِ حکیم، سیّد محمّد مؤمن تنکابنی از طبیبان بزرگِ شیعه ‌‌مذهب در 1080 هجری قمری تالیف شده است. نسخه‌های خطّی بسیار، چاپ‌های متعدّد و ترجمه‌ی آن به ‌‌‌زبان عربی و ترکی که اندکی پس از نگارش آن صورت گرفت اهمیّت آن‌ را نشان می‌دهد. این کتاب هنوز هم نزد پیروان پزشکی سنّتی اعتبار زیادی دارد. در کتاب تحفه المؤمنین علاوه ‌بر مطالبی ...

full text

سرگیجه از دیدگاه حکیم عقیلی خراسانی شیرازی در کتاب معالجات

محمد عقیلی خراسانی پزشک و حکیم نامدار ایرانی است در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 می زیسته است. ذخائر التراکیب یا قرابادین کبیر، مخزن الأدویه و تذکره اولی النهی، خلاصه الحکمه و معالجات کتابهایی هستند که از عقیلی به جا مانده است. کتاب معالجات عقیلی مجموعه ای است که در آن طبقه بندی جامع بیماریها از دیدگاه طب سنتی ایران به همراه روشهای درمانی مجرب بیان گردیده است. بر این اساس هدف از این مطالعه بررسی...

full text

بررسی بی اشتهایی و اختلالات اشتها از دیدگاه حکیم ارزانی در کتاب میزان الطب

سابقه و هدف: حکیم محمد اکبر ارزانی، از پزشکان و مشاهیر ایرانی قرن 11 و 12 هجری است که به هند مهاجرت کرد. ذخایر برجای‌مانده از او، مشتمل بر کتاب‌های علمی تلخیص طب النبی، طب اکبری، مفرح القلوب، میزان الطب، مجربات اکبری، حدود الامراض، قرابادین قادری و دو مقاله با عنوان طب الهندی و علاج الصبیان است. ارزانی در کتاب میزان الطب، طیف وسیعی از بیماری‌ها و راه درمان آنها را به‌صورتی جامع و در عین حال موج...

full text

سرگیجه از دیدگاه حکیم عقیلی خراسانی شیرازی در کتاب معالجات

محمد عقیلی خراسانی پزشک و حکیم نامدار ایرانی است در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 می زیسته است. ذخائر التراکیب یا قرابادین کبیر، مخزن الأدویه و تذکره اولی النهی، خلاصه الحکمه و معالجات کتابهایی هستند که از عقیلی به جا مانده است. کتاب معالجات عقیلی مجموعه ای است که در آن طبقه بندی جامع بیماریها از دیدگاه طب سنتی ایران به همراه روشهای درمانی مجرب بیان گردیده است. بر این اساس هدف از این مطالعه بررسی...

full text

بررسی بی اشتهایی و اختلالات اشتها از دیدگاه حکیم ارزانی در کتاب میزان الطب

سابقه و هدف: حکیم محمد اکبر ارزانی، از پزشکان و مشاهیر ایرانی قرن 11 و 12 هجری است که به هند مهاجرت کرد. ذخایر برجای مانده از او، مشتمل بر کتاب های علمی تلخیص طب النبی، طب اکبری، مفرح القلوب، میزان الطب، مجربات اکبری، حدود الامراض، قرابادین قادری و دو مقاله با عنوان طب الهندی و علاج الصبیان است. ارزانی در کتاب میزان الطب، طیف وسیعی از بیماری ها و راه درمان آنها را به صورتی جامع و در عین حال موج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 3

pages  269- 277

publication date 2015-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023